Tuesday, June 25, 2013

Желудник

Желудникот (грчки: Gaster, латински: Ventriculus) е најширокиот дел од системот за варење кај посложено организираните животни. Кај попросто организираните животни, улогата на желудник најчесто ја преземаат цревата, каде со помош на дигестивни жлезди се вари храната.
Желудникот кај животните може да се јави како едноделен (еднокоморен) или повеќеделен (повеќекоморен). Повеќекоморен желудник имаат копитарите. Повеќето од нив се преживари, односно имаат четириделен желудник од каде ја враќаат храната до устата и повторно ја џвакаат (преживаат). Четирикоморниот желудник на копитарите се состои од: бураг (Rumen), листец (Omasum), сириште(Abomasum) и мрежичка (Reticulum). Од сите овие комори, најголема е бурагот.
Кај останатите животни (главно цицачи), желудникот е едноделен (еднокоморен) и започнува со влез на желудникот (Cardia) кој продолжува во гајдовидно пошироко тело, на кое, пак, се надоврзува излезот на желудникот (Pylorus). На излезот се наоѓа и кружен мускул - сфинктер, кој превенира враќање на храната назад во желудникот.


Панкреас

Панкреасот или поджелудочната жлезда е жлезда со двојно лачење - егзокрино (надворешно) и ендокрино (внатрешно). Оваа жлезда е сместена поджелудникот, веднаш до дванаесетпалечното црево, со кое е и анатомски поврзана преку панкреасниот канал.
Егзокрината функција на панкреасот е претставена со лачењето на панкреасниот сок, кој има важна улога во варењето на храната во дигестивниот систем. Токму затоа често панкреасот се смета како дел од овој систем. Ендокрината функција на поджелудочната жлезда се состои во лачењето на два мошне значајни хормони -инсулин и глукагон, кои учествуваат во регулацијата на нивото на глукоза (во секојдневието познато како шеќер) во крвта, односно состојбите на хипогликемија ихипергликемија.




Monday, June 24, 2013

Систем за варење

Системот за варење (познат и како дигестивен или гастроинтестинален систем) е органски систем кај цицачите приспособен за механичка и хемиска обработка на храната (варење), ресорпција (впивање) на храната во крвните садови и исфрлање измет (дефекација), т.е. отстранување на несварените остатоци од храната.



Механичката обработка на храната се врши во усната празнина, со помош на забите и плунката, која служи за навлажнување на храната, со што се олеснува:
  • Џвакањето (мастикацијата) на храната
  • Формирањето на залакот (болусот) и
  • Голтањето на храната (деглутацијата).
Хемиската обработка на храната го подразбира дејството наензимите во најразлични делови од системот за варење, како на пример во желудникот, малото црево итн.
Ситемот за варење има многу важна функција: ја разложува храната што ја внесуваме секој ден, така што организмот може од неа да добие енергија и хранливи материи, потребни за создавање и одржување на ткивата, како и да се овозможи да се вршат различните животни функции.